— Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.
— Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.
—Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη
στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί
τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε
για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί
τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα.
— Γιατί οι δυο μας ύπατοι κ’ οι πραίτορες εβγήκαν
σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·
γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,
και δαχτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια·
γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια
μ’ ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
και τέτοια πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους.
—Γιατί κ’ οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα
να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
κι αυτοί βαρυούντ’ ευφράδειες και δημηγορίες.
— Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία
κ’ η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που εγίναν).
Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ’ η πλατέες,
κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;
Γιατί ενύχτωσε κ’ οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα,
και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.
Το «Περιμένοντας τους Βαρβάρους» του Καβάφη είναι ένα ψευδοϊστορικό ποίημα, από τα δημοφιλέστερα του ποιητή, με το οποίο δίνεται με συμβολικούς όρους η ανάγκη επιστροφής σε μια απλούστερη μορφή διαβίωσης, καθώς και η ανάγκη αναστροφής του κλίματος πλήξης και αδιαφορίας που συχνά πλήττει τις κοινωνίες, που έχοντας φτάσει στο ζενίθ της ανάπτυξής τους, οδηγούνται αναπόφευκτα στην παρακμή.
Το ποίημα έχει έντονα στοιχεία θεατρικότητας, μιας και είναι βασισμένο σ’ ένα διάλογο που οδηγείται σταδιακά σε μια κλιμάκωση της αγωνίας και της αναμονής, για να καταλήξει απότομα στη διάψευση της προσδοκίας. Επιπλέον, ο ποιητής μας παρουσιάζει το χώρο αλλά και τα πρόσωπα που κινούνται σε αυτόν, δημιουργώντας έτσι την αίσθηση πως παρακολουθούμε μια παράσταση. Η θεατρικότητα, συμβάλλει ώστε το περιεχόμενο του ποιήματος να δοθεί παραστατικότερα και με περισσότερη ζωντάνια, καθιστώντας έτσι το ποίημα πιο ενδιαφέρον.
Ο χώρος όπου διαδραματίζονται τα αναφερόμενα γεγονότα είναι η αγορά μιας πόλης που δεν κατονομάζεται, και παρόλο που ο ποιητής μας παραπέμπει στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία με την αναφορά στη Σύγκλητο, τους υπάτους και τους πραίτορες, επί της ουσίας δεν έχει ιδιαίτερη σημασία ποια είναι η πόλη αυτή και σε ποια χώρα ανήκει, καθώς το ποίημα είναι αμιγώς συμβολικό και τα σημάδια παρακμής που καταγράφει μπορούν να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε κοινωνία και σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή.
Τα πρόσωπα που συνδιαλέγονται παραμένουν ανώνυμα και αφανή, καθώς η ταυτότητά τους δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξη του ποιήματος. Εκείνο που έχει σημασία είναι η κλιμάκωση στις αντιδράσεις της πολιτείας καθώς η αγωνία για την έλευση των Βαρβάρων επιτείνεται.
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.
— Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.
—Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη
στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί
τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε
για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί
τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα.
— Γιατί οι δυο μας ύπατοι κ’ οι πραίτορες εβγήκαν
σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·
γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,
και δαχτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια·
γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια
μ’ ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
και τέτοια πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους.
—Γιατί κ’ οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα
να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
κι αυτοί βαρυούντ’ ευφράδειες και δημηγορίες.
— Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία
κ’ η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που εγίναν).
Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ’ η πλατέες,
κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;
Γιατί ενύχτωσε κ’ οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα,
και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.
Το «Περιμένοντας τους Βαρβάρους» του Καβάφη είναι ένα ψευδοϊστορικό ποίημα, από τα δημοφιλέστερα του ποιητή, με το οποίο δίνεται με συμβολικούς όρους η ανάγκη επιστροφής σε μια απλούστερη μορφή διαβίωσης, καθώς και η ανάγκη αναστροφής του κλίματος πλήξης και αδιαφορίας που συχνά πλήττει τις κοινωνίες, που έχοντας φτάσει στο ζενίθ της ανάπτυξής τους, οδηγούνται αναπόφευκτα στην παρακμή.
Το ποίημα έχει έντονα στοιχεία θεατρικότητας, μιας και είναι βασισμένο σ’ ένα διάλογο που οδηγείται σταδιακά σε μια κλιμάκωση της αγωνίας και της αναμονής, για να καταλήξει απότομα στη διάψευση της προσδοκίας. Επιπλέον, ο ποιητής μας παρουσιάζει το χώρο αλλά και τα πρόσωπα που κινούνται σε αυτόν, δημιουργώντας έτσι την αίσθηση πως παρακολουθούμε μια παράσταση. Η θεατρικότητα, συμβάλλει ώστε το περιεχόμενο του ποιήματος να δοθεί παραστατικότερα και με περισσότερη ζωντάνια, καθιστώντας έτσι το ποίημα πιο ενδιαφέρον.
Ο χώρος όπου διαδραματίζονται τα αναφερόμενα γεγονότα είναι η αγορά μιας πόλης που δεν κατονομάζεται, και παρόλο που ο ποιητής μας παραπέμπει στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία με την αναφορά στη Σύγκλητο, τους υπάτους και τους πραίτορες, επί της ουσίας δεν έχει ιδιαίτερη σημασία ποια είναι η πόλη αυτή και σε ποια χώρα ανήκει, καθώς το ποίημα είναι αμιγώς συμβολικό και τα σημάδια παρακμής που καταγράφει μπορούν να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε κοινωνία και σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή.
Τα πρόσωπα που συνδιαλέγονται παραμένουν ανώνυμα και αφανή, καθώς η ταυτότητά τους δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξη του ποιήματος. Εκείνο που έχει σημασία είναι η κλιμάκωση στις αντιδράσεις της πολιτείας καθώς η αγωνία για την έλευση των Βαρβάρων επιτείνεται.
